Contextrijke omgeving: Een gymzaal die uitnodigt om te bewegen

Een van de principes van leren in vrijheid is het creëren van een contextrijke omgeving. Of dat nu gaat om een kind of volwassene maakt niet uit. Voor veelzijdig bewegen heeft de samenwerking tussen Athletic Skills Model en ALO Hogeschool van Amsterdam geleid tot opening eerste PLAYCE School. De kracht van de nieuwe zaal is dat hij zulke natuurlijk beweegvormen stimuleert. Het gedachtegoed focust zich op vaker en veelzijdig bewegen, met meer sportplezier en minder blessures als gevolg

Principes

Het ASM is een praktisch en wetenschappelijk onderbouwd model voor onder andere de topsport, de breedtesport, de ongeorganiseerde sport, de gezondheidszorg en het bewegingsonderwijs. Het gedachtegoed focust zich op vaker en veelzijdig bewegen, met meer sportplezier en minder blessures als gevolg.

In de PLAYCE School kun je geen officiële wedstrijden spelen, maar vooral goed leren bewegen vanuit de Schijf van 10! Elke sport bestaat uit namelijk een aantal grondvormen van bewegen uit de Schijf van 10!, maar andersom is het niet zo dat elke sport ook alle grondvormen bevat. Door alle 10 beweegvormen van het ASM als uitgangspunt te nemen, kun je echt veelzijdig bewegen en dus goed leren bewegen. 

Bij het ontwerpen van de PLAYCE School gebruikten Wormhoudt en Hendriksen de drie unieke ontwerpprincipes van het ASM. 

1e Ontwerpprincipe: Schijf van 10

“Het eerste principe heeft betrekking op onze Schijf van 10!”, licht Hendriksen toe. “We willen dat de PLAYCE School zoveel mogelijk van deze beweegvormen uitdaagt. Een uniek aspect van de nieuwe zaal is bijvoorbeeld het grote glijvlak in het midden. Tegenwoordig schaatsen we nauwelijks meer op natuurijs, waardoor we veel minder in aanraking komen met beweegvormen die bij schaatsen horen. Op het glijvlak in de PLAYCE School kun je op je sokken shorttrack- en schaatsachtige vormen doen of tikspelletjes spelen. Zodra je weer schoenen aantrekt, is de vloer niet meer glad en kun je het vlak weer gebruiken als normale ondergrond.”

2e ontwerpprincipe: Scaling

Het tweede ontwerpprincipe dat is toegepast bij de nieuwe zaal, is het principe van functionele asymmetrie en ‘scaling’. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt namelijk dat een gevarieerde omgeving uitdaagt tot gevarieerd beweeggedrag. “Schuine stoeptegels, scheve voetbalveldjes en een ondergrond vol met hobbels en kuilen waren bij het buitenspelen de gewoonste zaak van de wereld. Als kinderen vervolgens in de gymzaal komen, is alles ineens symmetrisch, strak en voorspelbaar.

Hun bewegingen worden daardoor óók hetzelfde en voorspelbaar. Met asymmetrische lijnen en vormen in de PLAYCE School lokken we meer gevarieerd beweeggedrag uit, waardoor je creatiever en veelzijdiger wordt. De scaling is belangrijk omdat iedereen anders is: de een heeft langere benen of armen dan de ander en zet daardoor grotere stappen of springt daardoor hoger. Door in de zaal verschil aan te brengen in lengtes, afstanden en groottes, bijvoorbeeld door een veld neer te leggen dat van smal naar breed loopt, kan iedereen op zijn eigen beweegniveau en op een leuke manier sporten en bewegen.”

3e ontwerpprincipe: Gevarieerde beweegaanleidingen

“Met het derde ontwerpprincipe willen we mensen aansporen om direct te gaan bewegen zodra ze de zaal binnenkomen”, vervolgt Hendriksen. “Dit principe noemen we de gevarieerde beweegaanleidingen. Alle velden, kleuren en belijningen zorgen ervoor dat je meteen aan de slag wil en allerlei spel- of oefenvormen kunt doen. We hebben de judomat bijvoorbeeld permanent opgenomen in het ontwerp, omdat het veel moeite en tijd kost om deze uit de berging te halen en op te stellen. Nu deze permanent en gelijkvloers aanwezig is, ben je sneller geneigd om de mat te gebruiken voor judo, acrobatiek of balansvormen. 

Ook zitten er veel test- en meetvormen opgesloten in het ontwerp, waardoor je beweegtesten voor fitheid en motoriek kunt uitvoeren zonder dat je daar veel materiaal en tijd voor nodig hebt. Zulke testen zijn belangrijk om de waarde van het vak Lichamelijke Opvoeding aan te kunnen blijven tonen.

Voor alle leeftijden

“Dat de PLAYCE School niet alleen bedoeld is voor kinderen, dat blijkt wel”, vult Hendriksen aan. “Veelzijdig bewegen is belangrijk en leuk voor alle leeftijden, ook voor volwassenen en ouderen. Het voelde als een groot compliment toen de beveiliger van het gebouw mij onlangs vertelde dat hij zelf, tussen zijn werkzaamheden door, ook graag wilde gaan sporten in de nieuwe zaal. Hij vond het ontwerp van de PLAYCE School zó gaaf en inspirerend, dat hij niet kon wachten tot het klaar was. Als we volwassenen al op zo’n manier kunnen uitdagen tot bewegen, dan zal dat bij kinderen ook zeker gebeuren.